حاملگی مولار یا پوچ چیست؟

حاملگی پوچ یکی از مسائلی است که ممکن است هر خانمی با آن روبرو شود. یکی از علل های رخ دادن حاملگی پوچ ارتباط به مشکلات رحم و سرویکس که همان دهانه رحم است دارد. حاملگی پوچ نخست همچون یک بارداری طبیعی به چشم می آید. یکی از نشانه هایی که حاملگی پوچ دارد حالت تهوع و استفراغ حاد می باشد. جهت جلوگیری از عواقب حاملگی پوچ می باستی بافت پوچ کاملا از رحم مادر خارج شود. بارداری مولار ناشی از لقاح غیرطبیعی است و اگر به درستی درمان نشود، می تواند باعث مشکلات جدی سلامتی شود. حاملگی پوچ یا هیداتیفورم توموری می باشد که سرطانی نیست که نشانه هایی مشابه حاملگی طبیعی دارد و در طول آن جفت بدون رشد جنین به رشد خود ادامه می دهد. حاملگی پوچ اصولا در موقعیتی اتفاق می افتد که تخم باردار شده به دیواره رحم می چسبد اما موجب نمی شود که جنین رشد کند. در واقع این حاملگی پوچ حتی پیش از هنگامی که زن متوجه بارداری شود اتفاق می افتد. در بارداری پوچ جفت به رشد خود ادامه می دهد اما عمر او بدون جنین مدت کوتاهی می باشد. حاملگی پوچ دلیل نیم درصد سقط جنین سه ماه اول بارداری می باشد و اصولا در خانم هایی که بیشتر از ۳۵ سال یا کمتر از ۲۰ سال سن دارند اتفاق می افتد. در این نوشتار آنچه باید در مورد عارضه نادر بارداری بدانید آمده است.

اکثر بارداری ها سالم هستند و به طور طبیعی پیشرفت می کنند. به ندرت، برخی از افراد با عارضه ای به نام حاملگی مولار مواجه می شوند که به عنوان مول هیداتی‌فرم نیز شناخته می شود. حاملگی مولار در نتیجه لقاح غیرطبیعی تخمک اتفاق می افتد که منجر به ایجاد توده غیر طبیعی در رحم فرد می شود. آنها تقریبا هرگز به یک بارداری قابل قبول نمی رسند. خوشبختانه، حاملگی های مولار غیر معمول هستند و به ندرت بر بارداری های آینده تأثیر می گذارند. علل حاملگی مولار، عوامل خطر، علائم و نحوه درمان آنها را در ادامه این مطلب بخوانید.

بارداری مولار چیست؟

دکتر نقاب، فوق تخصص نازایی در مورد بارداری مولار می گوید: بارداری مولار زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌هایی که به طور معمول جفت را تشکیل می‌دهند، به‌طور غیر طبیعی رشد می‌کنند.

انواع حامگی پوچ

انواع بارداری مولار

دو نوع اصلی بارداری مولار وجود دارد:

• کامل: در بارداری مولار کامل، جفت غیر طبیعی بدون جنین تشکیل می شود.
• جزئی: در بارداری مولار کامل، جفت غیر طبیعی بدون جنین تشکیل می شود.

در حاملگی مولار جزئی، جفت غیرطبیعی به همراه جنینی که قادر به زنده ماندن نیست تشکیل می شود. با پیشرفت بارداری مولار، جفت توده‌ای را تشکیل می‌دهد که حاملگی را بر عهده می‌گیرد. این توده یا تومور، مول هیداتی‌فرم نامیده می شود که نام حاملگی مولار به همین دلیل است. در این نوع حاملگی پوچ جنین غیر عادی و جفت تا  اندازه ای طبیعی می باشد و جنین رشد می کند اما ناقص و بد شکل می باشد. حاملگی پوچ عوارض بسیار حادی را به دنبال دارد به عنوان نمونه موجب یک بیماری نادر از سرطان می شود و احتیاج فوری به درمان ندارد.

لکه بینی در دوران بارداری

اغلب اوقات، بارداری مولار هنگام درمان خوش خیم است، اما گاهی اوقات تهاجمی یا سرطانی می شود، به همین دلیل است که مهم است که حاملگی مولار به طور کامل از بدن خارج شود و درمان بعدی انجام شود. خوشبختانه، بارداری مولار نادر است و در هر ۱ در ۱۰۰۰ بارداری اتفاق می افتد.

چه چیزی باعث بارداری مولار می شود؟

بارداری مولار به دلیل مشکلاتی است که هنگام ملاقات اسپرم و تخمک اتفاق می افتد. در واقع بارداری مولار جزئی و کامل به دلیل لقاح غیر طبیعی ایجاد می شود که منجر به عدم تعادل مواد ژنتیکی از تخمک و اسپرم می شود. در حاملگی های مولار کامل، یک یا دو اسپرم تخمک خالی را بارور می کنند و در نتیجه ماده ژنتیکی صرفاً از سمت پدر ایجاد می شود. در حاملگی مولار جزئی، مواد ژنتیکی مادر وجود دارد، اما دو اسپرم تخمک را بارور می‌کنند و در نتیجه تعداد کروموزوم‌های پدری به‌طور غیرطبیعی زیاد می‌شود (۶۹ کروموزوم کل، به جای ۴۶ کروموزوم معمولی).

عوامل خطر برای بارداری مولار

هر کسی ممکن است دچار حاملگی مولار شود، با این حال، افراد خاصی ممکن است بیشتر مستعد تجربه بارداری مولار باشند. زنان جوانتر (کمتر از ۲۰ سال) و زنان بالای ۳۵ سال در معرض خطر بیشتر ابتلا به حاملگی مولار هستند. علاوه بر این، تجربه بارداری مولار قبلی شانس بارداری دیگر را افزایش می دهد.خطر تکرار بارداری مولار حدود ۱ تا ۲ درصد است.

علائم بارداری مولار

علائم اولیه بارداری مولار ممکن است شبیه علائم بارداری باشد، مانند عقب افتادن قاعدگی. با گذشت زمان، ممکن است علائم دیگر و نگران کننده تری را مشاهده کنید. این علائم شامل حالت تهوع و استفراغ شدید، خونریزی واژینال، و درد یا فشار در ناحیه تحتانی شکم از رحم است. رحم همچنین می تواند بزرگتر از حد انتظار شود. برخی از این علائم مولار بارداری، مانند حالت تهوع و استفراغ شدید، ناشی از مقادیر بالاتر از حد طبیعی هورمون بارداری hCG است.

گاهی اوقات، افرادی که حاملگی مولار دارند دچار فشار خون بالا یا علائم پره اکلامپسی مانند تورم اندام ها می شوند. مشکلات تیروئید (مانند پرکاری تیروئید) ممکن است ایجاد شود و کیست های انگور مانند نیز ممکن است از واژن شما ایجاد شود.

علائم خاصی در بارداری مولار وجود دارد که نیاز به مراقبت های اورژانسی دارد. کم خونی ناشی از خونریزی زیاد واژن یکی از آنهاست. همچنین حالت تهوع و استفراغ شدید همراه با ناتوانی در خوردن یا نوشیدن باشد، بنابراین بدن به شدت کم آب می شود.

علل حاملگی پوچ

بالا رفتن سن مادر : احتمال رخ دادن حاملگی پوچ با بالا رفتن سن مادر و در خانم های بالای ۳۵ سال بیشتر می شود. اما در گزارشات به دست آمده سن مادر شرایط حاملگی پوچ را فراهم می کند .

سابقه حاملگی پوچ : اصولا خانم هایی که در گذشته دو بار سقط جنین و حاملگی پوچ را داشتند بیشتر در معرض حاملگی پوچ هستند .

ارتباط بیماری های مزمن در حاملگی پوچ : خانم هایی که دچار دیابت هستند و از کمبود ید و تیروئید رنج می برند بییشتر در معرض حاملگی پوچ هستند .

اختلالات رحم : یکی از دلایلی که موجب حاملگی پوچ می شود مشکلات رحم و سرویکس می باشد .

مصرف سیگار و مشروباات الکلی : یکی از علل های زمینه ساز رخ دادن حاملگی پوچ – مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی در خانم ها می باشد که این امر می تواند بارداری پوچ را رخ دهد .

آزمایشات آمنیوسنتز : با درصد کمی ی تواند موجب سقط مکرر جنین شود .

حاملگی  پوچ چه نشانه هایی دارد

حاملگی پوچ مانند یک بارداری عادی به نظر می رسداما بیشتر بارداری های پوچ موجب رخ دادن علائم ذیل می شود:

• فرد از واژن دچار خونریزی قهوه ای تیره تا قرمز روشن در طول سه ماهه اول بارداری می شود که می تواند حاملگی پوچ را نشان دهد .
• حالت تهوع و استفراغ شدید می باشد .
• دفع کیست هایی همچون خوشه انگور می باشد .
• برخی اوقات در زمان حاملگی پوچ درد لگن احساس می شود .

تشخیص حاملگی پوچ

اگرچه بارداری ممکن است از بسیاری جهات طبیعی به نظر برسد، اما اگر خونریزی غیرطبیعی یا علائم نگران کننده دیگر را تجربه می کنید، رحم شما بزرگتر از حد طبیعی است و صدای ضربان قلب جنین شنیده نمی شود، ممکن است متخصص زنان شما مشکوک به بارداری مولار باشد. اگر مشکوک به بارداری مولار باشد، برای تایید آن باید سونوگرافی انجام دهید. پزشک شما ممکن است بخواهد برخی آزمایشات اضافی را برای تشخیص بارداری مولار انجام دهد، مانند آزمایش خون برای تأیید سطح hGC.

• انجام سونوگرافی
• معاینات لگنی
• آزمایشات خون
• آزمایش های بافتی

درمان حاملگی پوچ

حاملگی پوچ مدت زمان بسیاری را به خود اختصاص می دهد و در آخر ممکن است به صورت خود به خود سقط انجام شود . جهت  جلوگیری از عوارض حاملگی پوچ می بایست بافت پوچ کاملا از رحم مادر تخلیه شود . اگر بافت پوچ با سقط خود به خود کاملا از بدن خارج نشود متخصص زنان از روش های ذیل برای درمان استفاده می کند .

برخی از افراد به طور خود به خود حاملگی مولار خود را سقط می کنند. هنگامی که این اتفاق می افتد، ممکن است متوجه خونریزی، همراه با ترشح کیست های کوچک و انگور مانند شوید. اغلب، حاملگی های مولار باید با جراحی برداشته شوند، معمولاً از طریق روش اتساع و کورتاژ (D&C) که از یک دستگاه ساکشن برای برداشتن بافت از رحم استفاده می شود.

اکثر پزشکان توصیه می کنند که ۶ تا ۱۲ ماه قبل از بارداری مجدد پس از بارداری مولار صبر کنید. این تضمین می کند که هیچ بافت غیر طبیعی باقی نمی ماند و احتمال بارداری مولار دیگر را کاهش می دهد.

• دارو
• کورتاژ
• خارج کردن رحم از بدن
• پایش و کنترل هورمون

عوارض احتمالی بارداری مولار

بارداری مولار اگر به درستی درمان نشود و به موقع درمان نشود، می تواند منجر به عوارض فوری و طولانی مدت شود. عوارض فوری حاملگی مولار می تواند شامل کم خونی ناشی از خونریزی واژینال و استفراغ شدید گراویداروم» (نوعی تهوع شدید صبحگاهی) باشد. سطوح بالای hCG همچنین می تواند باعث عملکرد غیر طبیعی تیروئید و کیست های تکالوتئین تخمدان شود.

اگر بافت حاملگی مولار پس از درمان در رحم شما باقی بماند، ممکن است عوارض طولانی‌مدت‌تری ظاهر شود. اول، حدود ۲۰ درصد از افراد ممکن است به سندرمی به نام نئوپلازی تروفوبلاستیک حاملگی مداوم مبتلا شوند، که در آن بافت مولر به بافت اطراف بدن شما حمله می کند. این اغلب با داروهای شیمی درمانی یا هیسترکتومی درمان می شود. حتی به ندرت، بافت مولر به کوریوکارسینوما تبدیل می شود، نوعی سرطان که ممکن است به شیمی درمانی و سایر داروهای ضد سرطان نیاز داشته باشد.