پولیپ رحم

پولیپ های آندومتر توده های کوچک و نرم روی پوشش داخلی رحم (آندومتر) هستند. پولیپ آندومتر که به عنوان پولیپ رحم نیز شناخته می شود، می تواند بافت اطراف را تحریک کرده و باعث لکه بینی یا خونریزی واژینال شود. پولیپ ها می توانند به تنهایی یا به صورت گروهی ایجاد شوند. بیشتر پولیپ های رحم غیر سرطانی (خوش خیم) هستند.

چه چیزی باعث پولیپ آندومتر می شود؟

در حالی که علت دقیق پولیپ های آندومتر مشخص نیست، زمانی که رشد بیش از حد بافت در پوشش داخلی رحم وجود دارد، تشکیل می شوند.

علائم پولیپ آندومتر چیست؟

پولیپ آندومتر اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی کند. اگر علائم یا نشانه‌ها ظاهر شوند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• خونریزی قاعدگی نامنظم
• خونریزی بین دوره های قاعدگی
• دوره های قاعدگی بیش از حد سنگین
• خونریزی واژن بعد از یائسگی
• ناباروری

عوامل خطر برای پولیپ آندومتر چیست؟

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به پولیپ آندومتر را افزایش دهند عبارتند از:

• چاقی
• استفاده از تاموکسیفن، درمان دارویی برای سرطان سینه
• فشار خون بالا
• پولیپ دهانه رحم

پولیپ آندومتر چگونه تشخیص داده می شود؟

آزمایشاتی که ممکن است برای تعیین وجود پولیپ انجام شود عبارتند از:

• معاینه لگن (در برخی موارد اگر پولیپ آندومتر از دهانه رحم بیرون زده باشد، ممکن است دیده شود)
• نمونه برداری از سلول های دهانه رحم
• سونوگرافی
• هیستروسالپنگوگرام (HSG). از اشعه ایکس و رنگ کنتراست تزریق شده به رحم برای تشخیص پولیپ استفاده می کند.
• دیلاتاسیون و کورتاژ (D&C). خراش دادن دیواره های رحم برای به دست آوردن نمونه بافت.
• هیستروسکوپی رویکرد کم تهاجمی که از یک تلسکوپ کوچک (هیستروسکوپ) برای بررسی پوشش رحم از نظر پولیپ استفاده می کند

پولیپ آندومتر چگونه درمان می شود؟

پولیپ های کوچک رحم می توانند خود به خود بدون درمان از بین بروند. اگر آنها مشکل ساز شوند، چند گزینه مختلف برای درمان پولیپ های موجود و جلوگیری از تشکیل آنها در آینده وجود دارد..

پولیپ آندومتر چگونه درمان می شود؟

پولیپ های کوچک رحم می توانند خود به خود بدون درمان از بین بروند. اگر آنها مشکل ساز شوند، چند گزینه مختلف برای درمان پولیپ های موجود و جلوگیری از تشکیل آنها در آینده وجود دارد.

گزینه های درمانی پولیپ اندومتر عبارتند از:

اگر پولیپ ها کوچک هستند و علائمی ایجاد نمی کنند، ممکن است آنها را به حال خود رها کرده و تحت نظر قرار دهید تا ببینید که آیا به خودی خود از بین می روند یا خیر.

برخی از داروها ممکن است پولیپ ها را کوچک کرده و علائم را کاهش دهند، اما علائم معمولاً پس از قطع دارو عود می کنند. گاهی اوقات داروهای هورمونی برای درمان علائم پولیپ رحم تجویز می شود. اینها شامل آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) است که مانع از تولید هورمون های خاص پروژسترون در بدن می شود و پروژسترون که اغلب به شکل کرم تجویز می شود. این تحقیقات کمی در مورد اثربخشی این درمان های هورمونی برای پولیپ رحم انجام شده است.

پولیپ های آندومتر را می توان در طول هیستروسکوپی برداشت، روشی که از یک تلسکوپ کوچک (هیستروسکوپ) و ابزار جراحی نازک برای مشاهده و درمان نواحی داخل رحم استفاده می کند. همچنین ممکن است کورتاژ انجام شود – خراش دادن رحم برای برداشتن پولیپ ها – با هدایت هیستروسکوپ.

هیسترکتومی در موارد نادر هیسترکتومی (جراحی برای برداشتن رحم) ممکن است برای برداشتن سلول های سرطانی یا پولیپ های متعدد توصیه شود. پولیپ رحم ممکن است عود کند و نیاز به درمان بیشتری دارد.

چرا پولیپ ها را باید بررسی کرد؟

پولیپ های کوچک رحم اغلب بدون علامت هستند و می توانند خود به خود به وجود بیایند و از بین بروند. . با این حال، برخی از پولیپ‌های درمان نشده ممکن است علائمی ایجاد کنند که بر کیفیت زندگی تأثیر می‌گذارد و می‌تواند منجر به عوارضی مانند کم‌خونی شود (۲۰). کم خونی وضعیتی است که در آن بدن گلبول های قرمز سالم کافی برای عملکرد صحیح ندارد. این می تواند زمانی اتفاق بیفتد که پولیپ های رحم باعث از دست دادن خون زیادی شوند

در موارد نادر، برخی از پولیپ‌های رحم شانس کمی برای سرطانی شدن دارند (۳، ۸). آنها همچنین ممکن است بر توانایی باردار شدن یا ماندن تأثیر بگذارند، اما تحقیقات در مورد این موضوع هنوز وجود ندارد.

نحوه تشخیص پولیپ ها

متخصص زنان احتمالاً سؤالاتی در مورد علائم و سابقه پزشکی و قاعدگی می پرسد و یک معاینه فیزیکی ساده انجام می دهد. اگر آنها مشکوک به داشتن پولیپ رحم باشند، ممکن است موارد زیر را نیز انجام دهند:

• سونوگرافی ترانس واژینال
• هیستروسکوپی: دوربین کوچکی که داخل رحم قرار می گیرد
• بیوپسی: ابزار کوچکی برای گرفتن نمونه بافت داخل رحم قرار داده می شود.

پولیپ رحمی چیست؟

رشد غیرمعمول توده های سلولی خوش خیم، در جداره ی اعضای بدنی را پولیپ می نامند.لزوما ایجاد پولیپ در عضوی نشان دهنده ی وجود سرطان در آن قسمت نیست. اما در بعضی موارد وجود سرطان میتواند منشا تشکیل پولیپ نیز باشد.

پولیپ رحم اغلب در داخل حفره ی رحمی (آندومتر رحم) و یا داخل دهانه ی رحمی (سرویکس) تشکیل میشوند. این پولیپ ها اغلب بصورت تکه ای گوشت اضافه همانند بافت متراکم (توده ای) به اندازه ی چند میلی متر تا چند سانتی متر تشکیل میگردند.

این توده ها خوش خیم هستند و کمتر مواردی از آن بدخیم میگردند. هسته ی عروقی موجود در مرکز غده ای پولیپ منشا مخاطی دارد و نقش آن تغذیه ی پولیپ است.

علت بوجود آمدن پولیپ های رحمی

علل های متفاوتی برای ایجاد این نوع از پولیپ ها وجود دارد و علت قطعی برای ایجاد آن پیدا نشده است.

ازمیان علل بوجود آمدن این نوع پولیپ  میتوان به افزایش میزان هورمون استروژن ،عدم باروری، عفونت رحمی(ایجاد پولیپ دهانه ی رحمی)، کاهش هورمون پروژسترون و یا استفاده از دارو (مثل مصرف قرص تاموکسیفن برای درمان سرطان سینه) اشاره کرد.

علایم و عوارض وجود پولیپ رحمی در بدن

علایم مختلفی از جمله: خونریزی شدید دردوران قاعدگی، ترشحات رقیق از واژن، لکه بینی بعداز قاعدگی، نامنظم بودن خونریزی های قاعدگی و خونریزی بعداز ورود به دوران یائسگی و… را میتوان برای این بیماری درنظر گرفت. در برخی موارد پولیپ های آندومتریک رحمی میتوانند ایجاد نازایی کنند.

این بیماری معمولا زنان بین ۳۰ تا ۵۰ سال را درگیر میکند و با افزایش سن خطر ابتلا به این نوع بیماری افزایش میابد. اگر بیمار دارای عارضه ی دیگری نباشد این بیماری و وجود پولیپ رحمی از طریق سونوگرافی تشخیص داده میشود.

راه های درمان انواع پولیپ های رحمی

استفاده از داروهای هورمونی تنها اثر موقتی دارند که اغلب باعث کوچک شدن سایز و اندازه ی این پولیپ ها میگردند و این بیماری از طریق مصرف دارو درمان نمی شود.

• درمان قطعی این نوع پولیپ ها تنها از طریق عمل جراحی مقدور است.
•  پولیپ های دهانه ی رحمی را میتوان با استفاده از لیزر و سرپایی درمان کرد.
• کورتاژ تشخیصی یکی از راهکار های مؤثر در نمونه برداری از توده ی ایجاد شده در رحم است.
• در این روش با استفاده از کورت از رحم مورد نظر نمونه ای برداشته می شود تا آزمایش های لازم برآن صورت گیرد. گاها دراین روش اگر پولیپ رحم کوچک باشد امکان این هست با این نوع نمونه برداری از بدن خارج گردد.

عمل هیستروسکوپی (Hysteroscopy) یکی از راه های مؤثر در رفع این پولیپ به شمار می آید که با ایجاد یک بی هوشی سبک طی یک عمل ۱۰ دقیقه ای به انجام می رسد.

طی این عمل با ورود هیستروسکوپ از واژن به داخل حفره ی رحم به پولیپ دسترسی کامل پیدا میشود و پزشک معالج از طریق لنز تعبیه شده روی ابزار، داخل رحم را به کمک مانیتور مشاهده میکند و با نمونه برداری  و ارسال از آن به پاتوبیولوژی میتوان بدخیم بودن و یا خوش خیم بودن توده را تشخیص دهد. اگر پولیپ رحم بدخیم تشخیص داده شود امکان برداشتن رحم وجود دارد.

ازطریق جراحی توسط، اسپکلوم پولیپ های دهانه ی رحمی برداشته می شوند.

درد های خفیف و خونریزی های مختصر واژنی از عوارض معمول اینگونه نمونه برداری بشمار می آید.

یکی از سؤالات متداولی که از دکتر نصرت نقاب متخصص زنان در اهواز پرسیده می شود این است که آیا پولیپ رحمی میتواند نازایی ایجاد کند؟

پاسخ دکتر به این سؤال: اگر این گونه پولیپ ها در جداره ی لوله های رحمی ایجاد شوند بعنوان یک عضو اضافه و بیگانه تلقی می شود و رحم در جهت دفع این عضو بیگانه تلاش می کند. انقباضات ایجاد شده برای رفع این عضو بیگانه توسط رحم سبب ایجاد دردهای عضلانی در ناحیه ی لگن و رحم میشود که میتواند امکان باروری رحم را کاهش دهد. همچنین تشکیل پولیپ رحم ، خطر سقط جنین در زنانی که با استفاده از تکنیک IVF موفق به باروری شده اند، را افزایش میدهد.

مطالب مرتبط

از علل تا درمان آندومتریوز آیا چسبندگی رحم باعث نازایی می شود؟ بهترین روش درمان فیبروم رحم از تشخیص تا درمان کیست آندومتریوز