چگونه با تخمدان پلی کیستیک باردار شویم ؟
امروزه ناباروری شیوع زیادی پیدا کرده است . تغذیه نامناسب و عادات بد زندگی سبب شده است احتمال نازایی در مردان و زنان افزایش پیدا کند . در روند درمان نازایی در بین خانم ها درصد قابل توجهی از آن ها دچار سندرم پلی کیستیک و یا pco هستند . این مشکل که شاید بیشتر خانم ها نام آن را شنیده باشند می تواند بیشتر از آنچه تصور می شود در بارداری موثر باشد . اما سوال اینجاست که با وجود این بیماری می توان باردار شد ؟ این بیماری تا چه اندازه می تواند مشکل آفرین باشد ؟ آیا درمان دارد ؟ چطور می توان از آن جلوگیری کرد ؟ این سوالات مهمی است که تقریبا همه خانم ها باید اطلاعات لازم و درست در مورد آن داشته باشند.
یکی از مسائل رایجی که متخصصان زنان و زایمان مدرن باید کیست های تخمدان را در دوران بارداری مدیریت کنند. اکثر ضایعات خوش خیم هستند البته به استثنای چند مورد خود به خود برطرف می شوند. اقدامات مدیریتی شامل بررسی ها و معاینات مداوم یا جراحی است. زنان بدون علامت با کیست تخمدان بزرگتر از ۵ سانتی متر باید تا هفته ۱۶ بارداری تحت سونوگرافی مکرر قرار گیرند و در صورت عدم پسرفت توده، درمان بیشتر با تصویربرداری یا جراحی در نظر گرفته شود.
در معاینات قبل از زایمان، متخصص زنان و زایمان معمولا با کیست تخمدان مواجه می شود. اکثر این ضایعات خوش خیم هستند و به عنوان کیست جسم زرد شناخته می شوند. آنها به طور خود به خود در طول بارداری پسرفت می کنند و تنها تعداد کمی از آنها نیاز به مداخله جراحی دارند
سونوگرافی لگن یک روش مهم برای راهنمایی تشخیص و مدیریت بیشتر است. این به تشخیص توده در موارد بدخیمی کمک میکند و استفاده از تصویربرداری داپلر رنگی، تشخیص تودههای بدخیم از خوشخیم را ممکن میسازد. تا ۲۰ درصد از ضایعات آدنکس که با سونوگرافی قابل تشخیص نیستند را می توان با استفاده از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) ارزیابی کرد. منشا توده و بافت های آن را می توان به طور دقیق شناسایی کرد، علاوه بر ارزیابی مرحله تهاجم در بیماری احتمالاً بدخیم. تومور مارکرها دارای اشکالاتی هستند که آنها را از اقدامات تشخیصی معمول محروم می کند. با این حال، تعداد بالای CA-125 نزدیک به ۱۰۰۰۰ U/mL، یک هشدار جدی برای بدخیمی احتمالی است. با در نظر گرفتن این واقعیت که حاملگی های طبیعی به ندرت سطوح CA-125 را بالاتر از ۳۵ U/mL نشان می دهد.
اندومتریوم ها، تراتوم ها، جسم زرد و کیست های تکالوتئین ویژگی های پیچیده ای را در اسکن اولتراسوند نشان می دهند. با این وجود، سیستادنوماهای سروزی یا موسینوس می توانند به صورت کیست های خوش خیم ظاهر شوند. توده های آدنکس که بیشتر در دوران بارداری با آن مواجه می شوند، کیست های درموئید و سیستادنوما هستند. میزان بروز بدخیمی تا ۵ درصد می رسد. توده های تخمدانی می توانند در دوران بارداری اثرات نامطلوبی داشته باشند. پیچ خوردگی تخمدان، پارگی کیست، بدخیمی یا انسداد زایمان از عوارض احتمالی مرتبط با اندازه و پیچیدگی توده است. اقدامات مدیریتی شامل مشاهده محافظه کارانه یا مداخله جراحی است.
توده های آدنکس با نرخ بروز ۲٫۳ درصد در دوران بارداری وجود دارند. در سه ماهه اول بارداری، اکثر کیستهای تخمدان از جسم زرد یا سایر کیستهای عملکردی کوچک تشکیل شدهاند. این نوع کیست ها معمولاً خودبه خود پسرفت می کنند. ثابت شده است که عوارض ناشی از کیست تخمدان در ۱۰ تا ۳۰ درصد زنان باردار رخ می دهد. احتمال پیچ خوردگی تخمدان می تواند به ۲۸ درصد برسد. شایع ترین دوره پیچ خوردگی تخمدان، سه ماهه اول بارداری است که به ۶۸ درصد می رسد.
علاوه بر این، کیست تخمدان خطر دیستوشی را به همراه دارد. مطالعه ای در این زمینه نشان داد که ۲۵ درصد از بیمارانی که توده آدنکس در آنها شناسایی شده بود به دلیل دیستوشی زایمان سزارین شده بودند.
مدیریت کیست تخمدان در دوران بارداری دارای طرفداران قوی برای اقدامات پیگیری محافظه کارانه و مداخله جراحی است. هیچ یک از این روش ها عاری از خطر نیست. مدیریت محافظه کارانه شامل احتمال پیچ خوردگی تخمدان است که پس از لاپاراسکوپی رایج نیست. از سوی دیگر، لاپاراسکوپی جراحی عوارض مامایی مانند سقط خود به خود، وزن کم هنگام تولد، زایمان زودرس و استفاده از توکولیتیک ها برای زایمان زودرس، ناهنجاری های جنینی و نمره آپگار پایین را به همراه دارد، شرایطی که احتمالاً باعث پرهیز مادر می شود. از این رویه توصیهها نشان میدهند که پنجره بهینه برای مدیریت جراحی، هفتههای ۱۶ تا ۲۰ بارداری برای لاپاراسکوپی است.
روش جایگزین پاراسنتز کیست با سوزن و تخلیه محتویات آن تحت هدایت سونوگرافی است. این روش با خونریزی کنترل نشده همراه است، اما درصد بسیار کمی از عود پیچ خوردگی تخمدان وجود دارد. در دستان یک پزشک باتجربه، این روش میتواند نتایج بیخطری داشته باشد، بدون اینکه اثرات نامطلوب مادری یا جنینی داشته باشد. با در نظر گرفتن این موضوع، مطالعات بیشتر در این زمینه، مزایای واضح این روش درمانی جایگزین و همچنین ایجاد پنجره بهینه سن حاملگی برای پاراسنتز را ارائه خواهد کرد.
در مورد ما، تصمیم به انجام پاراسنتز کیست تخمدان در بیمار به دلیل وجود علائم آن گرفته شد. آسپیراسیون بدون عوارض جانبی برای جنین انجام شد و بیمار بهبود قابل توجهی در علائم نشان داد. بیمار روز بعد با سلامت کامل ترخیص شد.
تاثیر پلی کیستیک بر بارداری
تخمدان پلی کیستیک شامل کیست های کوچکی است که در تخمدان جا خشک کرده اند . در واقع می توان گفت کیست ، ساکی است که تخم در آن نمو پیدا می کند . در حالت بیماری پلی کیستیک، به خاطر تعادل نداشتن هورمون ها ، ساک های ایجاد شده رشد نمی کنند و نمی توانند تخم در برگرفته شده را آزاد کنند . در نتیجه تخمک گذاری رخ نمی دهد و فرد روند قاعدگی نامنظمی خواهد داشت . البته این علائم قطی برای بیماری PCO نمی باشد .
برای درمان سندرم پلی کیستیک راه های مختلفی وجود دارد و ما در ادامه توضیح می دهیم که چگونه با وجود این سندرم می توان باردار شد. برای افزایش تخمک گذاری و بالاتر رفتن احتمال بارداری ، از دست دادن وزن اضافه می تواند عامل مهمی باشد . چرا که بیشتر افرادی که این بیماری را دارند عموما اضافه وزن داشته و چاق هستند . البته لازم به ذکر است افرادی که از نوع مقاوم به انسولین سندرم PCO هستند ممکن است لاغر بوده و اصلا اضافه وزن نداشته باشند . در نتیجه دارا بودن شاخص توده بدنی سالم در متعادل بودن هورمون ها موثر بوده و موجب کمتر شدن سطح انسولین در این افراد می شوند که خود به تخمک گذاری کمک می کند .
عوامل موثر در تخمدان پلی کیستیک
اضافه وزن
اضافه وزن جزو متهمان اصلی ابتلا به این بیماری است . به طوری که می توان دلیل ناباروری در افراد مبتلا به PCOS را اضافه وزن آنها نام برد . زنانی که اضافه وزن دارند تعادل هورمونی کمتری دارند و این در تخمدان و سیستم آن تاثیر می گذارد . بانوان با رعایت اصول درست تغذیه و داشتن ورزش در برنامه زندگی خود می توانند با این بیماری برخورد کنند و به درمان آن کمک نمایند .
درمان دارویی در تخمدان پلی کیستیک
حال باید دید چطور می توان با وجود این سندرم باردار شد و چه راهکار هایی ارائه می شود . طبق بررسی های انجام شده زنانی که به سندرم تخمدان پلی کیستیک مبتلا هستند می توانند باردار شود . معمولا متخصص زنان و نازایی با تجویز داروهایی باعث تحریک تخمک گذاری در فرد می شود و با ازاد شدن تخمک ، بارداری به صورت طبیعی رخ خواهد داد .
عمل جراحی در درمان تخمدان پلی کیستیک
عمل جراحی نیز در افرادی که ابتلا به تخمدان پلی کیستیک هستند و درمان دارویی در آن ها جواب نداده است ، استفاده می شود . این عمل جراحی که لاپاراسکوپی نامیده می شود برای باردار شدن افرادی است که از این سندرم رنج می برند . اکثر این روش نتجیه بخش خواهد بود و در برخی موارد نیز از درمان IVF برای بارداری استفاده می شود .
بارداری پرخطر در تخمدان پلی کیستیک
وقتی تغذیه سالم همراه با ورزش های مناسب را دنبال کنید می توانید یک بارداری بدون خطر را دنبال کنید . اما اگر تخمدان پلی کیستیک داشته باشید احتمال وجود مشکلاتی در بارداری وجود دارد مانند سقط جنین ، دیابت باردرای و … افرادی که ابتلا به PCOS هستند نیز احتمال دیابت بارداری در آنها افزایش می یابد حتی اگر فرد دچار اضافه وزن نباشد ممکن است دچار دیابت بارداری شود در نتیجه باید مراقبت های دوران بارداری با جدیت بیشتر دنبال کند .
نتیجه گیری
دادههای کنونی در مورد بهترین شیوههای مدیریتی برای تودههای آدنکس در دوران بارداری قطعی نیستند و از جراحی در بهترین لحظه ممکن یا اقدامات محافظهکارانه حمایت میکنند. در این مقاله روشی جایگزین برای درمان کیست تخمدان، پاراسنتز با سوزن و درناژ تحت هدایت سونوگرافی ارائه شد. واضح است که مطالعات بیشتری برای راهنمایی روشهای تشخیصی و گزینههای مدیریت بهینه مورد نیاز است. همه روش ها مزایای خود را دارند و انتخاب صحیح در هر مورد می تواند به نتیجه مطلوب منجر شود.
عالی بود لطفا بیشتر از این نوع مقاله بذارید سپاس
سلام بله حتما