خونریزی بعد از یائسگی چه علتی دارد؟
آیا خونریزی بعد از یائسگی خطرناک است؟ یائسگی دورهای است که در آن چرخه قاعدگی زنان متوقف میشود و معمولاً در سنین بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ میدهد. پس از این دوره، هر گونه خونریزی واژینال غیرطبیعی و نیازمند بررسی پزشکی است. خونریزی پس از یائسگی میتواند نشانهای از مسائل جدی سلامتی باشد، بنابراین در این مقاله به بررسی علل مختلف و اهمیت تشخیص به موقع آن پرداخته میشود.
علائم یائسگی چیست؟
به طور کلی علائم یائسگی به ۴ دسته تقسیم می شوند:
- علائم عروقی که بیمار به صورت گرگرفتگی آن را احساس می کند که شایع ترین نشانه یائسگی محسوب می شود. به این صورت که پوست بیمار در نواحی سر، صورت و گردن قرمز می شود که می تواند با تپش شدید و تعریق نیز همراه باشد. حتی ممکن است باعث بروز اختلال در خواب نیز شود.
- علائمی که به دلیل کاهش استروژن و اثر آن بر روی مسیر ناحیه تناسلی خانم یائسه اتفاق می افتد و باعث ایجاد خشکی، سوزش و عفونت های مکرر در خانم های یائسه می شود.
- علائم ادراری زیرا به علت نزدیک بودن مجرای ادرار به مجرای تناسلی، مجرای ادراری هم بی نصیب از کاهش استروژن نمی ماند و فرد دچار علائمی مانند بی اختیاری ادرار پس از عطسه، سرفه و خندیدن می شود. همچنین فرد دچار سوزش ادرار و عفونت های مکرر ادراری نیز می شود.
- علائمی که بیشتر بر روی خلق و خوی بیمار تاثیر می گذارند که می تواند در اثر کاهش استروژن، بی اختیاری ادرار، خشکی واژن، عفونت، بی خوابی و… در خانم یائسه اتفاق بیفتد.
در صورتی که بتوان هرکدام از این ها را کنترل کرد، علائم عروقی مانند گرگرفتگی به تدریج کمتر می شود ولی علائم خشکی واژن و ادراری با افزایش سن بیمار افزایش یافته و باعث آزار بیمار می شوند. بنابراین می توان این علائم را کاهش داد یا در برخی موارد هم یائسگی را برای مدتی به تاخیر انداخت.
همچنین در حال حاضر با وجود تکنولوژی های جدید می توان مشکلاتی مانند خشکی واژن یا مشکلات ادراری را برطرف کرد.
علل خونریزی بعد از یائسگی
۱٫ آتروفی اندومتر و واژن
با کاهش سطح استروژن پس از یائسگی، بافتهای رحم و واژن نازکتر و خشکتر میشوند. این وضعیت که به عنوان آتروفی اندومتر یا واژن شناخته میشود، میتواند منجر به خونریزی یا لکهبینی شود. خشکی واژن و التهاب ناشی از آن نیز میتواند خونریزی را تحریک کند.
۲٫ پولیپها
پولیپها زوائد خوشخیم (غیر سرطانی) هستند که میتوانند در رحم یا دهانه رحم تشکیل شوند. این زوائد میتوانند باعث خونریزی نامنظم یا حتی پس از رابطه جنسی شوند. اگرچه بیشتر پولیپها خوشخیم هستند، اما در برخی موارد نیاز به برداشتن دارند تا احتمال تغییرات سرطانی بررسی شود.
۳٫ هیپرپلازی اندومتر
هیپرپلازی به ضخیم شدن غیر طبیعی دیواره رحم (اندومتر) گفته میشود که معمولاً به دلیل افزایش سطح استروژن و کمبود پروژسترون رخ میدهد. این وضعیت میتواند منجر به خونریزی پس از یائسگی شود و در برخی موارد، ممکن است به سرطان تبدیل شود.
۴٫ سرطانهای زنان
سرطانهای دهانه رحم، رحم، و تخمدان همگی میتوانند باعث خونریزی بعد از یائسگی شوند. از این رو، هر گونه خونریزی بعد از یائسگی باید به دقت بررسی شود تا این احتمالها رد شوند.
۵٫ درمانهای هورمونی
درمانهای هورمونی که برای کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن استفاده میشوند، ممکن است باعث خونریزی شوند. این داروها میتوانند تعادل هورمونی بدن را تغییر داده و باعث نازک شدن دیوارههای رحم شوند.
۶٫ داروها
برخی داروها، مانند داروهای رقیقکننده خون و درمانهای هورمونی، میتوانند منجر به خونریزی غیرطبیعی شوند. همچنین، داروهای استروژنی که برای درمان علائم یائسگی تجویز میشوند، ممکن است باعث خونریزی یا لکهبینی شوند.
۷٫ عفونتها
عفونتهای مختلف مانند عفونتهای واژینال یا رحم میتوانند باعث التهاب و خونریزی شوند. اگرچه این علتها کمتر شایع هستند، اما همچنان نیاز به توجه دارند.
۸٫ آسیبهای واژینال یا رحمی
آسیبها یا زخمهای فیزیکی در ناحیه واژن یا رحم نیز میتوانند منجر به خونریزی شوند. این آسیبها ممکن است ناشی از رابطه جنسی، فعالیتهای جسمی یا حتی برخی از روشهای تشخیصی باشند.
روشهای تشخیص خونریزی بعد از یائسگی
برای تشخیص علت خونریزی بعد از یائسگی، پزشک ممکن است از روشهای زیر استفاده کند:
- معاینه بالینی: بررسی جسمانی واژن، دهانه رحم و رحم برای تشخیص وجود پولیپها، زخمها یا عفونتها.
- سونوگرافی واژینال: استفاده از امواج صوتی برای بررسی ضخامت اندومتر و تشخیص پولیپها یا تودههای دیگر.
- بیوپسی اندومتر: برداشت نمونهای از بافت رحم برای بررسی سلولهای سرطانی یا تغییرات پیشسرطانی.
- هیستروسکوپی: استفاده از یک دوربین کوچک برای مشاهده مستقیم داخل رحم و شناسایی ناهنجاریها.
- آزمایشات خونی: بررسی سطح هورمونها و تشخیص عفونتها.
درمان خونریزی بعد از یائسگی
درمان خونریزی پس از یائسگی بستگی به علت آن دارد. برخی از گزینههای درمانی شامل موارد زیر هستند:
- درمانهای هورمونی: برای تنظیم تعادل هورمونی و کاهش علائم آتروفی واژینال.
- داروهای آنتیبیوتیکی: برای درمان عفونتهای باکتریایی.
- برداشتن پولیپها: اگر پولیپها عامل خونریزی باشند، معمولاً برداشتن آنها توصیه میشود.
- جراحی: در مواردی که تودههای بزرگ یا سرطان شناسایی شود، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
- تغییر دارو: در صورتی که داروهای مصرفی باعث خونریزی شوند، پزشک ممکن است تغییر یا تنظیم دوز آنها را توصیه کند.
در صورتی که علت خونریزی بعد از یائسگی، خشکی واژن باشد درمان آن تزریق استروژن موضعی می باشد یعنی تزریق هورمون موضعی که به رشد آن کمک کند و نازکی مجاری تناسلی و داخل رحم را برطرف کند. اما لازم است در صورت مشاهده خونریزی بعد از یائسگی حتما به متخصص زنان مراجعه شود تا پاپ اسمیر و سونوگرافی واژینال انجام شود و در صورتی که ضخامت داخل رحم زیاد و در حدود ۴ الی ۵ میلی متر باشد حتما باید کورتاژ تشخیصی و بیوپسی آندومتر انجام شود. عزیزان اهوازی جهت انجام تست پاپ اسمیر در اهواز می توانند به مطب دکتر نصرت نقاب مراجعه نمایند.
نتیجه گیری
خونریزی بعد از یائسگی نشانهای است که نباید نادیده گرفته شود. هر گونه خونریزی غیرطبیعی باید به سرعت توسط پزشک بررسی شود تا علت دقیق آن مشخص و درمان مناسب آغاز شود. با پیگیری و مراقبت مناسب، بسیاری از مشکلات مرتبط با خونریزی پس از یائسگی قابل مدیریت و درمان هستند. همچنین در صورتی که خانمی دچار این مشکل شد لازم است فورا برای معاینه به متخصص زنان مراجعه نماید. عزیزان ساکن اهواز در صورت ابتلا به این بیماری می توانند با شماره های مندرج در سایت دکتر نصرت نقاب متخصص زنان در اهواز تماس حاصل فرمایند.